0
Οι περισσότεροι γνωρίζουν τη Rolex ως εταιρεία ειδών πολυτελείας.
Αυτό που ίσως δεν γνωρίζουν είναι ότι εδώ και περίπου 40 χρόνια η
εταιρεία με βαριά ιστορία στην ωρολογοποιία - η οποία ιδρύθηκε το 1905
στο Λονδίνο και από το 1920 διατηρεί την έδρα της στη Γενεύη - βραβεύει
τις ευρηματικές ιδέες ανθρώπων που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την υγεία
και την καθημερινότητά μας, να ενισχύσουν την προστασία του
περιβάλλοντος και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο θεσμός Awards for Enterprise της Rolex ξεκίνησε το 1976 στο πλαίσιο
των εορτασμών της 50ής επετείου του Oyster (1926), του πρώτου αδιάβροχου
ρολογιού χειρός στον κόσμο. Οι υποβαλλόμενες προτάσεις, σύμφωνα με την
εταιρεία, οφείλουν να εμπίπτουν σε μία από τις πέντε βασικές κατηγορίες
του διαγωνισμού: εφαρμοσμένη τεχνολογία, πολιτιστική κληρονομιά,
περιβάλλον, εξερεύνηση και ανακάλυψη, επιστήμη και υγεία. Στη συνέχεια
υποβάλλονται στην αξιολόγηση μιας ειδικής επιτροπής αποτελούμενης από
καταξιωμένους επιστήμονες και ειδικούς, η οποία και προχωρεί στην
επιλογή των πέντε νικητών (ένας για κάθε τομέα).
Το 2009 η εταιρεία αποφάσισε να αφιερώσει για πρώτη φορά τα βραβεία της σε νέους επιχειρηματίες ηλικίας 18-30 ετών (Young Laureates). Εφέτος και για τρίτη φορά ανά διετία με έναρξη το 2010, πέρα από ένα αστραφτερό ρολόι, τους νέους «δαφνοστεφείς» συνοδεύουν 50.000 ελβετικά φράγκα (περίπου 40.000 ευρώ) αλλά κυρίως η απαραίτητη προβολή και δικτύωση με στόχο την υλοποίηση και την εξέλιξη της αρχικής ιδέας τους.
«Στόχος των συγκεκριμένων βραβείων είναι η βοήθεια, η ενθάρρυνση και η υποστήριξη αυθεντικών, δημιουργικών και καινοτόμων μελετών οι οποίες "αιχμαλωτίζουν" το πνεύμα της επιχειρηματικότητας - κάτι που η εταιρεία μας ανέκαθεν θεωρούσε το κλειδί της επιτυχίας» μας εξήγησε κατά τη διάρκεια της ειδικής τελετής βράβευσης που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο ο πρόεδρος της Rolex κ. Μπερτράν Γκρο.
Οι εφετινοί νικητές του διαγωνισμού επιχειρηματικότητας της Rolex είναι νέοι από κάθε γωνιά του πλανήτη, γεμάτοι ιδέες και όραμα για ένα καλύτερο μέλλον, με υπερόπλα υγείας, με πουλιά που πετούν ευτυχισμένα σε έναν καταγάλανο ουρανό, με φωτεινές εκπλήξεις από το βαθύ σκοτάδι.
Εξερευνώντας την άβυσσο
Οι ιστορίες του καθηλωτικές, το ίδιο και οι φωτογραφίες του από προηγούμενες αποστολές του στα έγκατα της Γης. «Η κάθε σπηλιά, από την πιο μικρή ως την πιο μεγάλη, έχει να ξεδιπλώσει μια μοναδική ιστορία» μας εξηγεί ο Ιταλός Φραντσέσκο Σάουρο, γεωλόγος - σπηλαιολόγος. «Χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες μιας σειράς τολμηρών ταξιδιωτών και την τεχνολογία των δορυφόρων σήμερα είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε την κάθε σπιθαμή της επιφάνειας του πλανήτη μας. Η αλήθεια είναι όμως ότι γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για το τι κρύβεται κάτω από αυτήν» μας λέει ο 30χρονος ερευνητής από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.
Οπως παραδέχεται ο ίδιος, μύθοι και δεισιδαιμονίες έχουν συνδέσει τα σπήλαια με ένα απύθμενο σκοτεινό μυστήριο.
Σε κάθε ήπειρο υπάρχουν υπόγεια δίκτυα τα οποία σε κάποιες περιπτώσεις αγγίζουν σε μήκος εκατοντάδες χιλιόμετρα όπως π.χ. το σπήλαιο Μαμούθ στο Κεντάκι, που αγγίζει τα 600 χλμ. «Γνωρίζουμε ότι τα μεγάλα σπήλαια εντοπίζονται κυρίως σε περιοχές με ασβεστολιθικά πετρώματα και οφείλουν την ύπαρξή τους στην υπόγεια έλευση του νερού. Οι καρστικές αυτές περιοχές καταλαμβάνουν περίπου το 20% των ηπείρων και κατά την τελευταία δεκαετία οι σπηλαιολόγοι κατάφεραν να φέρουν στο φως σπήλαια μήκους 10.000 χλμ. Πιστεύεται ωστόσο ότι ο αριθμός των ανεξερεύνητων σπηλαίων παραμένει ασύλληπτος». Η επόμενη τριετής αποστολή του κ. Σάουρο έχει προγραμματιστεί για τη Νότια Αμερική και συγκεκριμένα στους «οίκους των θεών» ή αλλιώς στα tepuis, τα παράξενα, επίπεδα όρη στη Βενεζουέλα και στη Βραζιλία. Με την υποστήριξη της Ενωσης Γεωγραφικών Εξερευνήσεων La Venta, από την Ιταλία, της ένωσης Theraphosa από τη Βενεζουέλα και την ενίσχυση από το έπαθλο της Rolex, στόχος του «κυνηγού» των σπηλαίων είναι η χαρτογράφηση των υπόγειων λαβυρίνθων και η καταγραφή νέων ειδών έμβιων οργανισμών που ζουν στην άβυσσο και πετρωμάτων που δημιουργήθηκαν με την πάροδο των αιώνων.
Πολεμώντας τα υπερβακτήρια
Ρόλο «πολεμιστή» ενάντια στην απειλή των υπερβακτηρίων έχει αναλάβει ο μικροβιολόγος Χοσάμ Ζοουάουι
από τη Σαουδική Αραβία. Τα τελευταία χρόνια η αλόγιστη χρήση
αντιβιοτικών έχει οδηγήσει σε μια μορφή «άτρωτων» υπερβακτηρίων με
αντοχή στα εν λόγω φάρμακα, γεγονός που τα καθιστά ανεξέλεγκτα. Εξαιτίας
των απειλητικών για τη ζωή του ασθενούς διαστάσεων που μπορεί να λάβει
μια τέτοια λοίμωξη, ο χρόνος διάγνωσης αποτελεί το «κλειδί» για την
αντιμετώπισή της.Τα υπάρχοντα διαγνωστικά τεστ, σύμφωνα με τον 30χρονο ερευνητή, προσφέρουν αποτελέσματα μέσα σε 48-72 ώρες. Ο ευρηματικός άνδρας ανέπτυξε το Rapid Superbug test, το οποίο προσφέρει αποτελέσματα μέσα σε μόλις τρεις-τέσσερις ώρες επιτρέποντας στους γιατρούς να χορηγούν στους ασθενείς στοχευμένη θεραπεία. Το συγκεκριμένο τεστ ανιχνεύει γονίδια που συνδέονται με την παραγωγή ενζύμων βήτα-λακταμάσης και τα οποία χαρίζουν στα βακτήρια την υπερδύναμη τού να εξουδετερώνουν αντιβιοτικές ουσίες εμποδίζοντας τη δράση τους.
«Η διαφορά του συγκεκριμένου τεστ σε σχέση με τα ήδη υπάρχοντα είναι η ανίχνευση ανθεκτικών βακτηρίων μέσα σε μόλις λίγες ώρες και όχι ημέρες» μας λέει ο κ. Ζοουάουι. «Στην παρούσα φάση, το Rapid Superbug test 1 είναι σε θέση να ανιχνεύει - μεταξύ άλλων - ανθεκτικά βακτήρια όπως π.χ. το E. Coli, το επόμενο όμως που ετοιμάζω θα μπορεί να εντοπίζει και το MRSA. Οι παθολόγοι αυτή τη στιγμή προχωρούν σε εμπειρική χορήγηση φαρμάκων με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να λαμβάνουν αντιβίωση χωρίς να τη χρειάζονται. Αυτό προσπαθώ να πολεμήσω».
Με την πάροδο των ετών νέα ανθεκτικά βακτήρια κάνουν την εμφάνισή τους. Ο ερευνητής θεωρεί ότι η τελειοποίηση ενός «υπερτέστ» το οποίο δεν θα απαιτεί εκλεπτυσμένο τεχνολογικό εξοπλισμό ώστε να χρησιμοποιείται και σε χώρες που δεν έχουν ανάλογους πόρους θα μπορούσε να προσφέρει λύση στην τεράστια απειλή από τους... σιωπηλούς δολοφόνους.
Καρδιογράφημα παντού
Τον «παλμό» της Αφρικής θέλησε να ακούσει ο 26χρονος Αρθουρ Ζανγκ από το Καμερούν, με αποτέλεσμα να
αναπτύξει
μια ταμπλέτα ικανή να παρακολουθεί την υγεία της καρδιάς ακόμη και στις
πιο απομακρυσμένες περιοχές. Το Cardio Pad, όπως ονομάζεται, με τη
βοήθεια ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο στέρνο του ασθενούς,
πραγματοποιεί ψηφιακό ηλεκτροκαρδιογράφημα (ECG) και στη συνέχεια, μέσω
ασύρματης σύνδεσης, το αποστέλλει σε έναν ειδικό που βρίσκεται
χιλιόμετρα μακριά! «Πρόκειται για το πρώτο ιατρικό tablet αφής που αναπτύσσεται στην Αφρική» μας λέει ο ίδιος.«Στο Καμερούν υπάρχουν λιγότεροι από 50 καρδιολόγοι για έναν πληθυσμό που αγγίζει τα 22 εκατομμύρια» μας λέει ο νεαρός μηχανικός. «Με την πολύτιμη καθοδήγηση του καρδιολόγου και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Γιαουντέ, Σαμουέλ Κινγκέ, κατάφερα να κατανοήσω τον τρόπο λειτουργίας των ιατρικών συσκευών του είδους και να δημιουργήσω το Cardio Pad». Το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς στον αναπτυσσόμενο κόσμο, σύμφωνα με τον κ. Ζανγκ, είναι η μετακίνησή τους από το χωριό τους σε ένα απομακρυσμένο ιατρικό κέντρο ή νοσοκομείο, το οποίο ενδεχομένως να μη διαθέτει ούτε αυτό τον απαραίτητο εξοπλισμό.
Το Cardio Pad είναι ελαφρύ, φορητό, εύχρηστο και λειτουργεί με ακρίβεια. Μια τηλεφωνική σύνδεση αρκεί για τη μεταφορά των δεδομένων σε έναν γιατρό, ώστε να διαβάσει και να αξιολογήσει τα αποτελέσματα. «Η ιδέα μού γεννήθηκε το 2009, όταν βρισκόμουν στο τέταρτο έτος των σπουδών μου στο τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου του Γιαουντέ. Τότε είχα εμπνευστεί από μια τηλεοπτική εκπομπή, οπότε και άρχισα να διερευνώ τις εφαρμογές των πληροφορικών συστημάτων στον ιατρικό τομέα. Περνούσα πολλές ώρες σε νοσοκομεία με στόχο να αντλήσω γνώση. Μετά τον σχεδιασμό του Cardio Pad αναζήτησα χρηματοδότηση σε τράπεζες, αλλά οι εγγυήσεις που μου ζητούσαν ήταν δυσβάσταχτες αν αναλογιστεί κανείς ότι ήμουν φοιτητής. Αποφάσισα λοιπόν να αναρτήσω ένα βιντεάκι με τη συσκευή μου στο Facebook» αναφέρει ο ενθουσιώδης νέος. Η ανταπόκριση του κοινού ήταν μεγάλη. Στη συνέχεια η κυβέρνηση του Καμερούν χρηματοδότησε το πρότζεκτ με 30.000 δολάρια, με τη βοήθεια των οποίων ο κ. Ζανγκ κάλυψε τα έξοδα παραγωγής 20 προτύπων της καρδιολογικής ταμπλέτας στην Κίνα.
Σήμερα έχει πλέον δημιουργήσει την εταιρεία Himore Medical και τα Cardio Pad βρίσκονται ήδη σε φάση δοκιμής σε νοσοκομεία του Καμερούν. Με την ενίσχυση από το βραβείο της Rolex πρόκειται να παραχθούν άλλες 100 ταμπλέτες, δέκα από τις οποίες θα διανεμηθούν στις επαρχίες της χώρας.
Σώστε τον βασιλικό γερανό!
Κτηνίατρος με λατρεία στην άγρια φύση της πατρίδας του, ο Ολιβιέ Νσενγκιμάνα
από τη Ρουάντα είχε στο παρελθόν εργαστεί στους Gorilla Doctors για την
προστασία των γοριλών. Τον τελευταίο καιρό καταβάλλει προσπάθειες για
τη σωτηρία του εντυπωσιακού βασιλικού γερανού, με ύψος ενός μέτρου και
άνοιγμα φτερών δύο μέτρων, ο οποίος απειλείται από αφανισμό καθώς
αιχμαλωτίζεται στις αυλές των Αφρικανών ή πωλείται σε συλλέκτες άγριων
πτηνών. Σήμερα στη Ρουάντα πετούν ελεύθεροι περί τους 300-500 γερανούς.
Στόχος του 30χρονου κτηνιάτρου είναι η ενημέρωση του κόσμου για την
πολύτιμη θέση του γερανού στο οικοσύστημα αλλά και η καταγραφή και
παρακολούθηση των πτηνών με τη βοήθεια ειδικής σήμανσης.«Στη χώρα μου ο βασιλικός γερανός δεν είναι απλώς ένα εντυπωσιακό πτηνό αλλά και σύμβολο πλούτου και μακροζωίας. Για τον λόγο αυτόν, οι γερανοί συχνά πωλούνται από ντόπιους έναντι αδράς αμοιβής, φιλοξενούνται στις αυλές ξενοδοχείων και εστιατορίων ή σφαγιάζονται για να χρησιμοποιηθούν σε παραδοσιακά γιατροσόφια. Τα περισσότερα από αυτά τα πτηνά πεθαίνουν υπό συνθήκες αιχμαλωσίας, εξαιτίας τραυματισμών, υψηλών επιπέδων στρες και υποσιτισμού. Πρόκειται για ένα άγριο είδος και οφείλουμε να το προστατεύσουμε» μας λέει.
Ο κ. Νσενγκιμάνα μας εξηγεί ότι δεν πρόκειται μόνο για τη σωτηρία ενός είδους αλλά για μια δράση με αλυσιδωτές... επιδράσεις καθώς ο βασιλικός γερανός αποτελεί μέρος ενός πολύ εύθραυστου οικοσυστήματος. «Κάτι τέτοιο βέβαια είναι πολύ δύσκολο να το εξηγήσουμε σε έναν πατέρα που αγωνίζεται για να θρέψει τα παιδιά του με αποτέλεσμα να καταφεύγει στην πώληση γερανών. Ομως αν δεν αναλάβουμε δράση σήμερα, μέσα από την ενημέρωση του κόσμου και τη σήμανση των ίδιων των πτηνών, ο βασιλικός γερανός θα εξαφανιστεί και αυτό θα έχει πολλαπλές συνέπειες τόσο στο οικοσύστημα όσο και στο ευρύτερο περιβάλλον».
«Κορδέλα» βρεφικής ακοής
Στις αναπτυσσόμενες χώρες οι προγνωστικές εξετάσεις κατά την εγκυμοσύνη αποτελούν πολυτέλεια για τις μέλλουσες
μητέρες,
όπως και οι πρώτες εξετάσεις του μωρού μετά τον τοκετό. Κάτι τέτοιο
έχει ως αποτέλεσμα τη γέννηση παιδιών με σοβαρά προβλήματα υγείας
εξαιτίας της αδυναμίας έγκαιρης παρέμβασης.Μόνο στην Ινδία, υπολογίζεται ότι από τα 26 εκατ. παιδιά που γεννιούνται ετησίως, περίπου τα 100.000 εμφανίζουν προβλήματα ακοής - που αν δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε ολική απώλεια ακοής. Η Νίτι Κέιλας από την Ινδία ανέπτυξε μια συσκευή που φοριέται σαν κορδέλα γύρω από το κεφαλάκι του νεογνού, καταγράφοντας την ανταπόκριση του εγκεφάλου σε ηχητικά ερεθίσματα. Με τη βοήθεια τριών ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στο κεφάλι του μωρού η συσκευή ανιχνεύει την αντίδραση του εγκεφάλου στα ηλεκτρικά σήματα ή νευρικά ερεθίσματα που λαμβάνει μέσω του ακουστικού νεύρου. Αν δεν ανταποκριθεί σε αυτά, τότε το παιδί δεν ακούει.
«Ενα κοριτσάκι γεννήθηκε πριν από μερικά χρόνια, οι γονείς του ήταν τρισευτυχισμένοι. Οταν έφτασε ενός έτους ξεκίνησε να μπουσουλάει, να περπατάει και να αναπτύσσει τις κινητικές του ικανότητες. Εγινε δύο ετών. Οι γονείς παρατήρησαν ότι η μικρούλα δεν είχε αρχίσει να μιλάει. Οπότε μπήκαν στη διαδικασία να ρωτούν συγγενείς και φίλους τι συμβαίνει. Οι παππούδες καθησύχασαν το ζευγάρι ότι ίσως το παιδί απλά αργούσε να μιλήσει. Το παιδί έγινε τριών ετών, ούτε λέξη. Οι γονείς απευθύνθηκαν σε έναν κοντινό γιατρό, ο οποίος τους παρέπεμψε σε έναν παιδίατρο, αρκετά χιλιόμετρα μακριά, ο οποίος με τη σειρά του τους παρέπεμψε σε έναν ωτορινορινολαρυγγολόγο σε άλλη πόλη. Πήγαν το κοριτσάκι στον ειδικό, που ήταν ακριβός και τους έγραψε ακόμη πιο ακριβά φάρμακα, για να διαγνώσει τέλος την απώλεια ακοής του» εξιστορεί στο «Βήμα» η κυρία Κέιλας. «Πρόκειται για μια ιστορία που συναντούμε συχνά στην Ινδία ή σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες. Το πραγματικά στενάχωρο μέρος της συγκεκριμένης ιστορίας είναι ότι όταν εντοπίστηκε το πρόβλημα ακοής του παιδιού ήταν ήδη πολύ αργά».
Σύμφωνα με την επιστήμονα, η ακοή πριν από την ηλικία των έξι μηνών είναι κρίσιμης σημασίας για τη φυσιολογική αφομοίωση της γλώσσας. Η μη έγκαιρη διάγνωση απώλειας της ακοής σε ένα παιδί συνδέεται πάντα με αναπτυξιακά προβλήματα, που σχεδόν πάντα επηρεάζουν τον λόγο, την επικοινωνία και τις γνωστικές διεργασίες.
«Το κοριτσάκι αυτό μπορεί ποτέ να μην έχει τις ίδιες ευκαιρίες μόρφωσης, εργασιακής απασχόλησης ή κοινωνικής ζωής με ένα υγιές παιδί» λέει η 29χρονη επιστήμονας και ιδρύτρια της εταιρείας Sohum Innovation Lab.