Από το Νησί του Πάσχα στην Αμερική πριν από τον Κολόμβο

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2014 Ετικέτες ,
0

Από το Νησί του Πάσχα στην Αμερική πριν από τον Κολόμβο

Είναι ένα μικρό κομμάτι γης στη μέση του Ειρηνικού ωκεανού αλλά αποτελεί διαχρονικό αντικείμενο έρευνας. Το νησί του Πάσχα συνεχίζει να παράγει σημαντικές επιστημονικές αποκαλύψεις. Το νέο εύρημα έχει να κάνει με τους κατοίκους του νησιού, τους Ράπα Νούι, οι οποίοι δεν ζούσαν απομονωμένοι όπως πιστευόταν μέχρι σήμερα αλλά είχαν τακτικές επαφές με τους απομακρυσμένους γείτονες τους. 

Το νησί των μυστηρίων 

Από την πρώτη στιγμή που ανακαλύφθηκε από Ολλανδούς θαλασσοπόρους τον 18οαιώνα το νησί του Πάσχα κέντρισε το ενδιαφέρον της παγκόσμιας ερευνητικής κοινότητας. Τα γιγάντια αγάλματα που βρίσκονται διασκορπισμένα στο νησί αποτελούν ένα μυστήριο που τρεις αιώνες αργότερα δεν έχει ακόμη βρει την (οριστική) του λύση. Πολλά στοιχεία στο νησί για τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε εκεί δεν υπάρχουν και οι ελάχιστοι λιμοκτονούντες κάτοικοι που βρήκαν οι πρώτοι Ευρωπαίοι δεν ήταν σε θέση να φωτίσουν το μυστήριο. 

Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι οι κάτοικοι του νησιού ήταν πολυνήσιοι που αναζητώντας νέες περιοχές εποίκησης κατάφεραν με τις βάρκες τους να φτάσουν μέχρι το νησί του Πάσχα και αποφάσισαν να μείνουν εκεί. Όσον αφορά τα αγάλματα, τα moai, η κρατούσα θεωρία αναφέρει ότι τους πρώτους αιώνες οι κάτοικοι ζούσαν στο νησί ειρηνικά και χωρίς προβλήματα. Όμως κάποια στιγμή αναπτύχθηκαν εμφύλιες έριδες οι οποίες οδήγησαν στην ταχεία αποψίλωση των δασών για την κατασκευή των αγαλμάτων. 

Υπάρχουν διάφορες θεωρίες για τους λόγους της κατασκευής των αγαλμάτων. Είναι πιθανό τα αγάλματα να κατασκευάζονταν για να αναδείξουν την υπεροχή της μιας ή της άλλης πλευράς ή για να συμβολίσουν την επικράτηση σε κάποια αναμέτρησή τους ή ίσως ως προσφορά στους θεούς. Υπάρχει και μια θεωρία που αναφέρει ότι ενδεχομένως δεν υπήρξε κάποια εμφύλια έριδα αλλά απλά οι κάτοικοι του νησιού κυριεύτηκαν κυριολεκτικά από μανία για την κατασκευή αυτών των αγαλμάτων. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η κατασκευή των αγαλμάτων έλαβε τέτοια έκταση που τελικά οδήγησε στην ολοκληρωτική καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος με αποτέλεσμα το νησί να γίνει ένας άγονος τόπος στον οποίο δεν μπορούσε να επιβιώσει ο τοπικός πληθυσμός. 

Είχαν παρέα 

Το νησί του Πάσχα βρίσκεται σε απόσταση 3.700 χλμ από τις δυτικές ακτές της Νοτίου Αμερικής και σε απόσταση 1.700 χλμ από το κοντινότερο νησί. Οι ειδικοί έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι πολυνήσιοι έποικοι έφτασαν στο νησί γύρω στο 1200 μ.Χ και στη συνέχεια έζησαν και αναπτύχθηκαν πληθυσμιακά και πολιτιστικά εκεί εντελώς απομονωμένοι αφού οι αποστάσεις από τους κοντινότερους γείτονες τους ήταν απαγορευτικές για… επισκέψεις. 

Μια νέα γενετική ανάλυση που πραγματοποίησαν επιστήμονες του Κέντρου Γεωγενετικής του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης δείχνει ότι οι Ράπα Νούι είχαν συχνές επαφές με πληθυσμούς της Νοτίου Αμερικής. Οι επαφές αυτές δεν ήταν μόνο εμπορικές ή κοινωνικές αλλά όπως αποδεικνύεται οι Ράπα Νούι και οι φυλές των ηπειρωτικών περιοχών είχαν και σεξουαλικές επαφές με αποτέλεσμα αυτή η… ανταλλαγή των γονιδίων να εντοπισθεί από τους γενετιστές. 

Σύμφωνα με τους ερευνητές οι επαφές των Ράπα Νούι με τους πληθυσμούς της Νοτίου Αμερικής ξεκίνησαν περίπου εκατό χρόνια μετά την εποίκηση του νησιού του Πάσχα και διήρκεσαν για περίπου δύο αιώνες. Μετά για κάποιο λόγο, πιθανώς επειδή ξεκίνησαν οι έριδες ανάμεσα στους, οι Ράπα Νούι διέκοψαν τα ταξίδια. 

«Όπως φαίνεται οι Ράπα Νούι ταξίδευαν στη Νότιο Αμερική και αναμιγνύονταν με τους ιθαγενείς ορισμένοι από τους οποίους μάλιστα ακολουθούσαν τους Ράπα Νούι όταν αυτοί επέστρεφαν στο νησί τους» αναφέρει η Άννα Σαπφο Μαλασπίνας, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Σύμφωνα με τους ερευνητές οι σημερινοί Ράπα Νούι έχουν κατά 75% πολυνησιακό DNA, 15% ευρωπαϊκό (αφού μετά την έλευση των ευρωπαίων αναμίχθηκαν μαζί τους) και 10% νοτιοαμερικάνικο. 

Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Current Biology».

0 σχόλια :