0
Υπάρχουν πολλά αντικείμενα καθημερινής χρήσης που θεωρούμε λανθασμένα
ότι είναι καινούριες ιστορίες, εφευρέθηκαν δηλαδή στους σύγχρονους
καιρούς μας.
Κι αυτό είναι μεν κατανοητό, καθώς τα περισσότερα είτε απαιτούν
σοφιστικέ τεχνολογίες για να φτιαχτούν είτε απλώς εισήχθησαν στην αγορά
κατά τον 19ο και 20ό αιώνα.
Βέβαια, όσο αναπάντεχο κι αν ακούγεται, δεν είναι λίγα τα πράγματα που
εμείς θεωρούμε μοντέρνα, χρησιμοποιούνταν όμως ήδη από τον αρχαίο κόσμο
χιλιάδες χρόνια πριν!
Σε κάτι λοιπόν που θα μας κάνει να αποτίσουμε για άλλη μια φορά τιμή στη
δημιουργικότητα και τη νοημοσύνη των αρχαίων προγόνων μας, ιδού μια
σειρά από ιδέες που έχουν ρίζες στη βαθιά αρχαιότητα.
Προσθετικά μέλη
Η τελευταία λέξη της ιατρικής τεχνολογίας μοιάζει να είναι απότοκο του 20ού αιώνα, μην αφήνετε ωστόσο τους περίπλοκους μηχανισμούς των προσθετικών μελών να σας ξεγελάσουν, καθώς κυκλοφορούν στην οικουμένη ήδη προ Χριστού! Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως άκαμπτα υλικά που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι (κι όταν λέμε αρχαίοι, μιλάμε για την πέμπτη Αιγυπτιακή Δυναστεία, 2750-2625 π.Χ.) για να στηρίζουν τα σπασμένα κόκαλα. Πέρα από αυτό, το 1858 οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στο ιταλικό νησί Κάπρι πλήρως λειτουργικά προσθετικά μέλη, καμωμένα από ξύλο και χαλκό, τα οποία χρονολογούνται από το 300 π.Χ. Η ιδέα των προσθετικών μελών ήταν σαφώς μπροστά από την εποχή της.
Προφυλακτικά
Αν τα προφυλακτικά έγιναν δημοφιλή στην κοινωνία κατά τη δεκαετία του 1980, όταν λαός και κυβερνήσεις έμαθαν για τη νέα απειλή του AIDS, δεν είναι φυσικά μια νέα ιστορία. Κι αυτό γιατί τα προφυλακτικά ήταν καθημερινή πρακτική στις σεξουαλικές περιπτύξεις του αρχαίου κόσμου ακόμα και στο 1000 π.Χ. Δεν ήταν βέβαια μιας χρήσης ούτε καμωμένα από λάτεξ ή πολυουρεθάνη, αλλά από δέρμα, επεξεργασμένο μετάξι, ακόμα και από λεπτό και κούφιο κέρατο, και χρησιμοποιούνταν ξανά και ξανά. Μόλις στον 15ο αιώνα τα προφυλακτικά παρασκευάζονταν από λινό, κι αυτό για να προστατεύσουν τον πληθυσμό από τη σύφιλη.
Τουαλέτες
Μπορεί οι τουαλέτες με τη μορφή που τις ξέρουμε σήμερα να εγκαινιάστηκαν το 1800, όταν ο Thomas Crapper εφηύρε το απαραίτητο συνοδευτικό της, το καζανάκι, αν και ο πραγματικός «πατέρας» της ήταν ο sir John Harrington, βαφτιστικός της βασίλισσας Ελισάβετ Α’(1596), όλοι τους όμως ήρθαν δεύτεροι και καταϊδρωμένοι! Κι αυτό γιατί οι τουαλέτες υπάρχουν εδώ και χιλιάδες χρόνια, με πολιτισμούς να τις χρησιμοποιούν ήδη από το 3000 π.Χ. Ακόμα και «πρωτόγονες» φυλές της Ινδίας είχαν στα σπίτια τους (στα σπίτια τους!) τουαλέτες.
Χαρτί υγείας
Το απλό αλλά απολύτως αναγκαίο συνοδευτικό της ανάγκης μας υποτίθεται ότι κυκλοφόρησε στον κόσμο μόλις τον 19ο αιώνα (ΗΠΑ και Βρετανία) και μάλιστα δεν θα γινόταν δημοφιλές στις μάζες παρά 100 χρόνια αργότερα. Κι αν είναι αλήθεια ότι οι παλιότεροι πολιτισμοί χρησιμοποιούσαν στη θέση του χαρτιού υγείας ό,τι μπορούσε να βάλει ο νους, ένας πολιτισμός τα είχε όλα υπό έλεγχο. Ήδη από τον 6ο αιώνα μ.Χ., οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν χαρτί υγείας για το φινίρισμα του τελετουργικού, αν και αυτό γινόταν στις αυτοκρατορικές αυλές και τα σπίτια της άρχουσας τάξης. Θα περνούσαν βέβαια πολλά χρόνια για να γενικευτεί η παραγωγή και χρήση του ρολού υγείας στην Κίνα, αν και όταν έγινε ξεπέρασε κάθε προσδοκία: στον 14ο αιώνα, για παράδειγμα, οι έμποροι της επαρχίας Zheijiang έφτιαχναν κάπου 10 εκατομμύρια συσκευασίες χαρτιού υγείας τον χρόνο!
Μπαταρίες
Όσο κι αν ο Αλεσάντρο Βόλτα καμάρωνε για την εφεύρεσή του το 1800, τη μοντέρνα εκδοχή της μπαταρίας δηλαδή, πατώντας πάνω στη δουλειά πιονέρων επιστημόνων του προηγούμενου αιώνα, θα έχανε πράγματι τον ύπνο του αν μάθαινε ότι οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν πετυχημένες εκδοχές της παραδοσιακής μπαταρίας ήδη προ Χριστού!
Οι Πάρθοι, οι κάτοικοι της Παρθίας δηλαδή (αρχ. Παρθυηνή), που άκμασαν
περί το 250 π.Χ. στη σημερινή περιοχή του Ιράκ-Ιράν, θεωρούνται οι
πρώτοι που ανέπτυξαν και χρησιμοποίησαν μπαταρίες! Αντίθετα από την
εκδοχή του Βόλτα, οι Πάρθοι δεν χρησιμοποίησαν χαλκό και πλάκες
ψευδαργύρου, αλλά ένα πήλινο βάζο γεμάτο με ξύδι, μέσα στο οποίο υπήρχε
ένας σιδερένιος κι ένας χάλκινος κύλινδρος. Κι αν μοιάζει πρωτόγονη σε
σχέση με τη διάταξη του Βόλτα, παραμένει αρκετά αποτελεσματική για την
εποχή.
Επιχρωμίωση
Η σπουδαία και ιδιαιτέρως χρήσιμη διαδικασία της επιχρωμίωσης μοιάζει ένα σχετικά νέο πράγμα, καθώς οι πρώτες πατέντες για την εφεύρεση της τεχνικής είναι του Αμερικανού Colin Garfield Fink και χρονολογούνται από το 1926. Δύο χρόνια πριν, ο Γερμανός E. Liebrich είχε κατοχυρώσει τη διαδικασία στη Γερμανία, αν και όλα έμελλε να αλλάξουν το 1974, όταν ανακαλύφθηκε ο τάφος του Qin Shi Huang Di στην επαρχία Shaanxi της Κίνας, ο οποίος απέδειξε περίτρανα ότι η επιχρωμίωση δεν ήταν άλλο ένα θαύμα της σύγχρονης εποχής. Κι αυτό γιατί οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν το χρώμιο για τη σκλήρυνση της επιφάνειας των όπλων τους περισσότερο από 2.000 χρόνια πριν! Ο τεράστιος και περίφημος στρατός από τερακότα του τάφου κλέβει μεν την παράσταση, αν και το κερασάκι στην τούρτα είναι τα επιχρωμιωμένα όπλα, κάτι που βοήθησε αποφασιστικά στην επιβίωσή τους.
Τσίχλες και οδοντόκρεμα
Το γεγονός ότι η στοματική υγιεινή δεν είχε την τιμητική της στον αρχαίο κόσμο είναι μια ιδέα με γερά θεμέλια, αν και εντελώς λανθασμένη! Κι αυτό γιατί οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, την ώρα που σήκωναν τα πυραμιδικά αρχιτεκτονικά τους θαύματα, βούρτσιζαν επιμελώς τα δόντια τους! Ο πολιτισμός έπαιρνε πολύ στα σοβαρά την υγιεινή του στόματος, γι’ αυτό και εφηύραν το μασούλημα της τσίχλας του καιρού, καμωμένη από μύρο, κανέλα, ακόμα και λιβάνι. Τα αρωματικά αυτά βράζονταν με μέλι και πλάθονταν κατόπι σε μικρούς σβώλους. Δεν τους έφτανε βέβαια η φρέσκια και καθαρή αναπνοή, καθώς είχαν βαλθεί να κρατούν το στόμα τους πεντακάθαρο. Κι έτσι κατέληξαν στην πρώτη οδοντόκρεμα του κόσμου, που μπορεί να μην ήταν τόσο εύγεστη και αποτελεσματική όσο η σημερινή, έκανε ωστόσο την απλή δουλειά μια χαρά. Η μυστική συνταγή για αιγυπτιακή οδοντόκρεμα αποτελείται από θρυμματισμένες οπλές βοδιού, ελαφρόπετρα, στάχτη και κελύφη αυγών.
Πλαστική χειρουργική
Με βάση την τεχνολογία που απαιτεί το κοσμητικό νυστέρι, μπορεί κάποιος να υποθέσει με ασφάλεια ότι πρόκειται για νέο κλάδο της ιατρικής. Σωστά; Λάθος! Κι αυτό γιατί 8 αιώνες πριν από την έλευση του Ιησού στον κόσμο, οι ινδουιστές θεραπευτές εκτελούσαν ήδη και τελειοποιούσαν την ντελικάτη αυτή ιατρική επέμβαση! Το έκαναν όμως για πρακτικούς λόγους κι όχι για αισθητικούς, όπως σήμερα, αν και το γεγονός παραμένει. Στην ινδική κουλτούρα, η μύτη ήταν σύμβολο υπερηφάνειας και σε μάχες και συρράξεις οι πολεμιστές στόχευαν πολλές φορές στη μύτη του αντιπάλου, για να τον ατιμάσουν. Κάποιος έπρεπε λοιπόν να φτιάξει τη στραπατσαρισμένη μύτη. Πέρα από τις μύτες, που ήταν η ειδικότητά τους, οι γιατροί της αρχαίας Ινδίας εκτελούσαν και πλαστικές επεμβάσεις στους λοβούς των αυτιών.
Αυτόματοι πωλητές
Ποιος θα περίμενε ότι ένα από τα προπύργια του καταναλωτισμού, ο αυτόματος πωλητής αγαθών, δεν είναι νέα ιδέα; Κι όμως, κυκλοφορούν στην οικουμένη εδώ και χιλιάδες χρόνια! Ήταν λοιπόν ο Ήρων ο Αλεξανδρεύς, ο περίφημος μηχανικός της αρχαιότητας, που κατασκεύασε πλάι στη δημοφιλέστερη εφεύρεσή του, την πρώτη ατμομηχανή του κόσμου, και τον πρώτο αυτόματο πωλητή του πλανήτη! Το μηχάνημα του 1ου αιώνα μ.Χ. έβγαζε αγίασμα και βάλθηκε να το κρατήσει μακριά από τις αρπακτικές διαθέσεις των κλεφτών. Ήταν βλέπετε κοινό για τους πιστούς να παίρνουν περισσότερο αγιασμό από αυτόν που είχαν πληρώσει και ο Ήρων έπρεπε να βρει τη λύση: ένα μηχάνημα που θα έβγαζε την ακριβή ποσότητα αγιασμένου ύδατος σύμφωνα με το ποσό που είχες πληρώσει.
Σεξουαλικά βοηθήματα
Φαίνεται πως η ανθρωπότητα στρώθηκε από νωρίς στη δουλειά όταν μιλάμε για το σεξ, καθώς το παλιότερο σεξουαλικό βοήθημα, που ανακαλύφθηκε το 2005 σε σπήλαιο της Γερμανίας, έχει ηλικία κάπου 28.000 χρόνια! Καμωμένο από πέτρα, έχει διαστάσεις 20 εκατοστά μήκος και 3 εκατοστά πλάτος. Το 2010, έτερο σεξουαλικό βοήθημα αποκαλύφθηκε στη Σουηδία, αυτό νεότερο και ξύλινο, μετρώντας κάπου 6.000-8.000 χρόνια ζωής.