0
Ένα μικρό σφυρί που χρονολογείται από τον 10ο αιώνα βρέθηκε πρόσφατα στη δανέζικο νησί Lolland. Πάνω από 1000 φυλαχτά τέτοιου είδους έχουν βρεθεί σε όλη τη Βόρεια Ευρώπη, αλλά το φυλαχτό από το Lolland είναι το μόνο που φέρει ρουνική επιγραφή.
Το συγκεκριμένο φυλαχτό που αποκαλείται και torshammere (σε ελεύθερη μετάφραση, το Σφυρί Φυλαχτό του Thor) βρέθηκε στο Kobelev από τον Torben Christjansen με την χρήση μεταλλικού ανιχνευτή και αναφέρθηκε στον αρχαιολόγο Anders Rasmussen του Μουσείου Lolland-Falster.
Τα φορούσαν για προστασία
Τα φυλαχτά σε σχήμα σφυριού είχαν αρχικά ερμηνευθεί ως φυλαχτά που μοιάζουν στο Mjolnir, το σφυρί του νορβηγού θεού, Thor. Οι Βίκινγκς, άνδρες και γυναίκες, φορούσαν συχνά το σφυρί του Thor επιζητώντας την προστασία του. «Ήταν η προστατευτική δύναμη του φυλακτού που υπολογιζόταν, και συχνά βλέπουμε torshammere και χριστιανικούς σταυρούς να εμφανίζονται μαζί, παρέχοντας με αυτό τον τρόπο διπλή προστασία», δήλωσε ο Peter Pentz, αρχαιολόγος στο Εθνικό Μουσείο της Δανίας.
Αυτό το αντικείμενο είναι κατασκευασμένο από μπρούντζο ενώ φέρει ίχνη από άργυρο ή επιψευδαργύρωση, καθώς και επιχρύσωση, ενώ είναι η πρώτη φορά που έχει βρεθεί με χαραγμένη ρινική επιγραφή. Ο Pentz είναι ευγνώμων προς τον άγνωστο χαράκτη που με τον τρόπο του επιβεβαιώνει επιτέλους ότι αυτά τα φυλαχτά απεικονίζουν πραγματικά το σφυρί του Thor.
Με τα χρόνια υπήρξε αμφιβολία για το αν αυτά τα μικρά φυλαχτά αντιπροσωπεύουν πράγματι ένα σφυρί. Ορισμένοι πιστεύουν ότι ο άξονας είναι πολύ μικρός, ενώ άλλοι δηλώνουν ότι το σφυρί δεν θα είχε συμμετρικό κεφάλι, όπως αυτό. Ίσως αυτή η ανακάλυψη θα σταματήσει την αμφισβήτηση καθώς η ρουνική επιγραφή αναφέρει σαφώς: «Hmar x is» («Αυτό είναι ένα σφυρί»).
Λιγότερο επίσημο
Το εύρημα είναι επίσης ενδιαφέρον, γιατί τα δείγματα γραφής των Βίκινγκς αντιπροσωπεύονται από τις περίπου 260 ρουνικές πέτρες που έχουν βρεθεί σε όλη τη Δανία και τη νότια Σουηδία. Ωστόσο, η εύρεση άλλων χαραγμένων αντικειμένων, αν και είναι αρκετά σπάνια, μπορεί να δώσει μια διαφορετική εικόνα γραφής από τα συχνά τυπικά ρουνικά κείμενα που βρέθηκαν σε μνημεία.
Το μικρό σφυρί του Thor από το Kobelev φέρει διακόσμηση στη μία πλευρά της κεφαλής του σφυριού και μια μικρή ρουνική επιγραφή από την άλλη. Οι ρούνοι κυμαίνονται από 3 έως 7 χιλιοστά σε ύψος και γι' αυτό απαιτείται ακρίβεια για να χαραχτούν πάνω στο αντικείμενο. Χρειάστηκε κάποιος χρόνος για να κατανοηθεί το πραγματικό νόημα της επιγραφής: οι ρούνοι ήταν αρκετά μικροί, η εκτεταμένη επιφανειακή διάβρωση του φυλαχτού, ηλικίας 1100 ετών αλλά και η ατελής ρουνική επιγραφή καθιστούσαν δύσκολη την ερμηνεία της.
Οι ρούνοι μεταφράζονται στη σύγχρονη αγγλική γλώσσα ως «Hmar x is» όπου ο χαρακτήρας x δηλώνει το διαχωριστικό μεταξύ των δύο λέξεων. Η σωστότερη μετάφραση είναι «Αυτό είναι ένα σφυρί». Αυτό δεν σημαίνει ότι ο χαράκτης ήταν κάποιος λόγιος αλλά παρ 'όλα αυτά ήταν κάποιος τεχνίτης που κατάφερε να προσαρμόσει μια επιγραφή σε έναν τόσο μικρό χώρο.
Το συγκεκριμένο εύρημα οδηγεί σε μια κοινωνία όπου υπήρχε σεβασμός στη γραπτή παιδεία. Το γεγονός ότι ο δημιουργός του φυλαχτού ήταν σε θέση να γράψει ίσως υποδεικνύει ένα πρόσωπο υψηλού κοινωνικού κύρους.
Εκτός από το torshammere, ο Torben Christjansen ανακάλυψε επίσης και θραύσματα αργυρών βελονών καθώς και ένα καλούπι για την κατασκευή καρφιτσών. Αυτά τα πρόσθετα ευρήματα δείχνουν ότι μπορεί να υπήρξε εργαστήριο παραγωγής κοσμημάτων κοντά ενώ ο Anders Rasmussen δεν αποκλείει το σφυρί να κατασκευάστηκε από έναν τοπικό τεχνίτη.
Το Μουσείο Lolland-Falster δεν έχει σχέδια για ανασκαφή στην περιοχή των Βίκινγκς στο Kobelev, αντ 'αυτού συνεργάζεται με τον Torben Christjansen για να συνεχίσουν τις λεπτομερείς έρευνες με μεταλλικό ανιχνευτή στο χώρο.
Γνωρίζατε ότι:
- Υπάρχουν πάνω από 1000 φυλαχτά που μοιάζουν με το σφυρί του Thor και έχουν βρεθεί σε ολόκληρη τη Σκανδιναβία, τις Βρετανικές Νήσους, τη Ρωσία και τη Βαλτική.
- Η συντριπτική πλειοψηφία των φυλαχτών του Thor είναι απλά αντικείμενα κατασκευασμένα από σίδηρο ή ασήμι, ενώ μόνο 100 από αυτά είναι διακοσμημένα.
- Το φυλαχτό χρησίμευε για την προστασία αυτού που το φόραγε.
- Το σφυρί Mjolnir σφυρηλατήθηκε από τους νάνους Brok και Sindri και είχε την μαγική ιδιότητα να χτυπάει πάντα τον στόχο και στη συνέχεια να επιστρέφει στο χέρι του Thor.
- Σύμφωνα με την σκανδιναβική μυθολογία Trymskvadet, ο γίγαντας Trym έκλεψε το σφυρί του Thor και θα το έδινε πίσω μόνο αν έπαιρνε την Freyja ως σύζυγό του. Ο Thor μεταμφιέστηκε ως Freyja φορώντας τα ρούχα της, και κατά τη διάρκεια της δεξίωσης γάμου πήρε πίσω το Mjolnir και στη συνέχεια σκότωσε τον Trym και ολόκληρη την οικογένειά του.