0
Η Αφροδίτη του Χόλε Φελς, ή αλλιώς Αφροδίτη του σπηλαίου, ή Αφροδίτη του Σέλκλινγκεν είναι έργο της ύστερης παλαιολιθικής εποχής.
Βρέθηκε τον Σεπτέμβριο του 2008 κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών στο σπήλαιο Χόλε Φέλς στον νότιο πόδα της Σουαβικής Άλπης, κοντά στην πόλη Σέλκλινγκεν στη Γερμανία.
Είναι κατασκευασμένο από χαυλιόδοντα μαμούθ και αποδίδεται στον Ωρινάκιο πολιτισμό. Τα γεωλογικά στρώματα Va και Vb που περιέκλειαν το εύρημα έχουν ηλικία τουλάχιστον 35.000 και έως 40.000 χρόνια.
Σύμφωνα με αυτή τη χρονολόγηση, η Αφροδίτη του Χόλε Φελς είναι το αρχαιότερο αποδεδειγμένο ομοίωμα ανθρώπου που κατασκευάστηκε από άνθρωπο. Δύο άλλα αρχαιολογικά ευρήματα, η Αφροδίτη του Μπέρεκατ Ραμ και η Αφροδίτη του Ταν-Ταν, από το Ισραήλ και το Μαρόκο, αντίστοιχα, πιστεύεται ότι δεν είναι ανθρώπινα έργα τέχνης, αλλά τυχαία φυσικά μορφήματα.
Πιστεύεται ότι ο Ωρινάκιος πολιτισμός είναι ο αρχαιότερος του είδους Χόμο Σάπιενς. Συγχρόνως είναι το αρχαιότερο καλλιτεχνικό δείγμα της ύστερης παλαιολιθικής εποχής και το αρχαιότερο ανθρωπόμορφο καλλιτέχνημα γενικώς.
Οι αρχαιολογικές ανασκαφές στο Σέλκλινγκεν διεξάγονται από το 1977 ετησίως από τους αρχαιολόγους του Ινστιτούτο Παλαιάς και Πρώιμης ιστορίας του Πανεπιστημίου του Τίμπιγκεν, στα πλαίσια του πολιτιστικού προγράμματος του Γραφείου κρατικής μέριμνας Μνημείων του κρατιδίου της Βάδης-Βυρτεμβέργης της Γερμανίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2008, μεταξύ 5 και 15 του μηνός, ανευρέθηκαν συνολικά έξι τεμάχια από επεξεργασμένο χαυλιόδοντα, τα οποία βρίσκονταν περίπου 20 μέτρα μέσα από την είσοδο της σπηλιάς, σε βάθος περίπου 3 μέτρα κάτω από τη σημερινή επιφάνεια του εδάφους.
Τα ευρήματα βρίσκονταν το ένα κοντά στο άλλο μέσα σε ένα τέταρτο τετραγωνικού μέτρου και σε διαφορά βάθους περίπου 10 εκατοστά.
Η εύρεση της Αφροδίτης ανακοινώθηκε στο κοινό στις 13 Μαΐου 2009 στα πλαίσια συνέντευξης τύπου, ενώ το αγαλματάκι φιλοξενήθηκε για πρώτη φορά στην κρατική έκθεση της Βάδης-Βυρτεμβέργης με θέμα «Παγετώνες - Τέχνη και Πολιτισμός» το έτος 2009 στην αίθουσα τέχνης Kunstgebäude Stuttgart.
Το αγαλματάκι ζυγίζει 33,3 γραμμάρια και έχει διαστάσεις ύψους 5,97 εκατοστών και πλάτους 3,46 εκατοστών, ενώ είναι σχεδόν ολόκληρο. Του λείπει ο αριστερός βραχίονας από τον ώμο και η κεφαλή. Αντί για λαιμό φέρει οπή, από την οποία ίσως να περνούσε νήμα ή λουρί. Το εσωτερικό της οπής είναι λείο από την τριβή.
Τα πόδια είναι κοντά, καταλήγουν μυτερά και είναι ασύμμετρα, με το αριστερό να είναι λίγο μικρότερο από το δεξί. Χαρακτηριστικά γυναικεία γνωρίσματα είναι το υπερμέγεθες στήθος, ο πισινός, και το αιδοίο. Ο δεξιός βραχίονας είναι σχετικά κοντός και καταλήγει σε δάκτυλα. Το χέρι είναι σταυρωμένο στην κοιλιά. Ίσως η στάση αυτή να είχε κάποια συγκεκριμένη έννοια, την οποία δεν γνωρίζουμε σήμερα.
Το σώμα του αγαλματιδίου φέρει διάφορες άλλες χαραγματιές, οι οποίες κάνουν την αίσθηση της ανθρώπινης μορφής ακόμα πιο έντονη. Στην επιφάνεια του ελεφαντόδοντου δεν βρίσκουμε κανένα ίχνος πρώην ζωγραφικής.
Τα στρώματα του εδάφους Va και Vb στο σπήλαιο Χόλε Φελς ανέρχονται στον πολιτισμό των Ωρινακίων. Η χρονολόγηση με την μέθοδο της ραδιοχρονολόγησης άνθρακα 14 σε εργαστήρια της Οξφόρδης, έδειξε ότι είναι ηλικίας 35.000 ετών, δηλαδή 6.000 χρόνια αρχαιότερα των παρόμοιων ευρημάτων του πολιτισμού Gravettien, τα οποία ήταν μέχρι τότε τα αρχαιότερα όλων.
Το αγαλματίδιο συμβόλιζε την γονιμότητα, και πιθανόν να το φορούσαν οι γυναίκες στο λαιμό για φυλαχτό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.